Slika o Crnoj Gori kao kriminalnoj državi, o vladajućem režimu kao o mafijaškoj organizaciji, o diktaturi u kojoj se krše prava svih, posebno Srba, u kojoj se ugnjetava SPC, o izbornim krađama, falsifikovanim biračkim spiskovima... previše dugo je stvarana i umnožavana putem medija, prenošenjem od čovjeka do čovjeka, da bi mogla biti promjenjena preko noći         

U Crnoj Gori su održani izbori 16.10.2016. godine koji su odlučivali ne samo o tome ko će formirati vlast, već i da li će Crne Gora uspješno završiti proces ratifikacije i postati punopravan član NATO saveza. Koliko se god pojedini mediji i političke partije upinjali da umanje značaj pristupanja Crne Gore NATO savezu na događaje u Crnoj Gori  u posljednjih nešto više od godinu dana, očigledno je da su oni direktna posljedica odluke NATO saveza da pozove Crnu Goru u ravnopravno članstvo.

Unutarpolitički odnosi u Crnoj Gori su odavno izašli van granica Crne Gore, ranije miješanjem, direktnim ili posrednim, okruženja, posebno Srbije, da bi u posljednje vrijeme postali predmet geopolitičkih pretenzija jedne svjetske velesile koja, između ostalog i preko malene Crne Gore, pokušava da povrati svoj izgubljeni uticaj nakon sloma velike socijalističke imperije, SSSR-a.

 Iako za to ne postoje još uvijek čvrsti dokazi, vrlo vjerovatno je da je Rusija involvirana, finansijski i preko eksponenata ruske politike u Crnoj Gori, u sve događaje koji su začeti šatorskom blokadom najprometnije ulice u Podgorici, Bulevaru SV. Petra Cetinjskog, u kojoj su, ili u čijoj blizini su locirane sve najvažnije crnogorske institucije. To je više nego vidljivo po resursima kojima se raspolaže u dijelu političkih eksponenata Rusije u Crnoj Gori. Srbija je, dolaskom SNS na vlast, na čelu sa Aleksandom Vučićem, zauzela kurs nemiješanja u unutrašnje stvari susjednih zemalja, pa je pomoć iz Srbije jedino moguće svedena na neke neoficijelne krugove, što je zanemarljivo u odnosu na veličinu sredstava koja su u upotrebi.

Izbore u Crnoj Gori, 16.10.2016. godine, obilježila su  hapšenja 20 osoba, srpskih državljana, pod optužbom „stvaranje kriminalne organizacije u sticaju sa krivičnim djelom terorizma“. Nakon što je ta vijest procurila putem medija u javnost, Specijalno tužilaštvo Crne Gore je izašlo u javnost sa saopštenjem.

Iz najvjerovatnijih razloga što se u Crnoj Gori, zagađenoj medijskim i političkim manipulacijama, svaka aktivnost koja nije upućena protiv aktuelne vlasti ili ne odgovara opoziciji, proglašava „šurovanjem“ sa vlastima, plaćeništvom, poltronstvom i sličnim, specijalni tužilac, Milivoje Katnić, preuzeo je na sebe ukupnu aktivnost oko hapšenja optuženih, ne obavještavajući nijednu instituciju Crne Gore, sem aktuelnog ministra policije  iz redova opozicije, postavljenog po lex specialis-u u tzv. Vladi izbornog povjerenja. No, o tome i razlozima za to, biti će riječi kasnije kad se budemo bavili pisanjem medija u Srbiji o tim događajima. Važno je samo bilo napomenuti da je izbjegavanje kontakata specijalnog tužioca sa drugim institucijama crnogorske države izazvalo brojne spekulacije i manipulacije, iako je očigledno koji su ga razlozi vodili i zašto nije želio biti povezan na bilo koji način sa vlašću u danu kada su u Crnoj Gori bili parlamentarni izbori. Nije na odmet napomenuti da je specijalni tužilac Crne Gore, Milivoje Katnić, do tada uživao ogromno povjerenje opozicije, nevladinih organizacija i antivladinih medija zbog beskompromisnog obračuna sa korupcijom u vlasti.

UVOD I PRIPREMANJE JAVNOSTI

Kao najbolji uvod u to kako su mediji u Srbiji pratili izbore i ono što se događalo oko izbora u Crnoj Gori, najbolje je citirati Svetislava Basaru, koji je u svojoj kolumni u Danasu od 18.10.2016.godine, pod naslovom „Državnici i državljani“, napisao: „Pretpostavljam da je scenario bio takav, a pretpostavka - koju će ovdašnja patriotska piskarala bezbeli lansirati koliko juče - da je apšenje državljana Srbije "nameštaljka" i "marketinški trik na sam dan izbora", teško da pije vodu jer bi arestacija tolikih ljudi pod tako teškom optužbom, a bez ikakvih dokaza - pa ih posle izbora puštati - bila preveliki blam čak i za državu mnogo neozbiljniju od Crne Gore.“ I upravo tako. Svi mediji u Srbiji, plebisticarno, optužili su vlasti Crne Gore, prevashodno premijera Mila Đukanovića, da su izrežirali „terorističke napade“, ili „državni udar“, kako se to formulisalo, sa ciljem da utiče na izlaznost na izborima i utiče na volju birača u Crnoj Gori.

hapsenje
Hapšenje u Podogrici

Kao malu digresiju, za dalje razumijevanje reakcije medija u Srbiji važno je napomenuti da je vlast Crne Gore, posebno oličena u liku aktuelnog premijera Mila Đukanovića, godinama satanizovana u Srbiji kao kriminalna, antisrpska, povezana sa mafijom, izdajnička kad su u pitanju pravoslavlje, panslavizam i antizapadno i antiameričko većinsko raspoloženje.

Takvi stavovi  potiču još od ranijeg perioda, ali su posebno proglašenjem nezavisnosti Crne Gore 21.05,2006.godine, zatim priznanjem Kosova, a napose apliciranjem za pristupanjem Crne Gore NATO savezu, prerasli u pravu medijsku hajku. U tome su veliku ulogu imali i pojedini mediji u Crnoj Gori, političke stranke i nevladine organizacije, koje su konstantne političke poraze pretvorili u otvorenu, može se slobodno reći, mržnju sa najtežim difamacijama i trivijalizmom kao metodom političke borbe za rušenje aktuelnog režima.

Kao ilustraciju odnosa medija i većine političara u Srbiji, navešću pisanje jednog od poznatijih političkih analitičara u Srbiji, Dragomira Anđelkovića, poznatog po čestim nastupima na državnoj i drugim televizijama.

dragomir_andjelkovic
Poznati analitičar iz Srbije Dragomir Anđelković

 U Večernjim novostima od 05.11.2016. godine, u odgovoru na tekst Đorđa Žujovića (LDP,. Anđelković piše: „Đukanović je simbol najgoreg iz naše prošlosti. On oličava svojevrsni postmoderni spoj ratnog profiterstva i kriminala iz devedesetih, raznovrsnih tranzicionih marifetluka, neprincipijelnih ideoloških i nacionalnih metamorfoza, rasprodaje državnih interesa radi ličnopartijske koristi. Tu se mešaju kriminalizovani delovi DB bratstva, strane službe, Hag, duvan, isluženi i aktuelni političari, kokain, otimačine prerušene u privatizacije, klasična mafija (domaća i strana). A tu je negde, stiče se utisak, i Čedomir Jovanović. "Zemunci", kontroverzna druženja i biznisi, crnogorske veze, do danas velika senka sumnje nad zvaničnom verzijom ubistva premijera Đinđića. Đukanović je od Crne Gore napravio bazu balkanskog mafijaškog oktopoda čiji kraci su velikim delom stacionirani u Srbiji (a mozak mu je razliven od Podgorice do Beograda).” [1] Polemika je izazvana tako što je Đorđe Žujović reagovao na pamflet Anđelkovića u istim Večernjim novostima, od 25.10.2016. godine, “Ko u Srbiji brani Mila?”, u kojem je uporedio položaj srpskog naroda u Crnoj Gori sa položajem Jevreja u nacističkoj Njemačkoj: “ZAMISLITE da su u isto vreme dok su nacisti istrebljivali Jevreje u Evropi pripadnici jevrejske zajednice na prostoru britanske Palestine ili jevrejske dijaspore u SAD - lobirali za Berlin. Da su tvrdili da je on žrtva propagande ili pokušaja državnog udara od strane njihovih sunarodnika… Nažalost, nešto nalik tome dešava se u današnjoj Srbiji dok je u Crnoj Gori srpski narod izložen identitetskom genocidu (za naciju njegove posledice su iste kao da se radi o fizičkom uništenju). Koreni ogromne većine građana Crne Gore su srpski, i da oni pre ili kasnije ne bi bili revitalizovani, režim Đukanovića nastoji da eliminiše preostale deklarisane Srbe.” [2] Upravo ovakvi stavovi su preovlađujući kad se piše u Crnoj Gori u većini medija i u nastupima mnogih analitičara po raznim televizijama u Srbiji. U tome im svesrdno pomažu politički subjekti u Crnoj Gori koji sebe predstavljaju kao zastupnike srpskog naroda i mediji koji ih podržavaju, opstajući politički i medijski na toj priči, uz nesebičnu pomoć iz Srbije, doskora i sa zvaničnih adresa. Suvišno je objašnjavati i odgovarati na ogoljenu propagandu koja se vodi protiv Crne Gore, u kojoj se, čak, proglašava “ugroženom“ Crkva (SPC) koja po Crnoj Gori gradi hramove optočene zlatom, čija izgradnja košta više desetina milona eura, stambene i hotelske objekte, raspolaže destinama miliona eura od vjerskog turizma, prodaje relikvija i slično.

Odgovarajući na tekst Branka Raduna u Danasu, Aleksandar Sekulović piše: „Stereotipi koje autor iznosi o siromaštvu, korupciji i kriminalizaciji imaju za cilj samo to da se lakše proguta gorki politički program Demokratskog fronta. A udarne tačke tog programa su: poništavanje nezavisnosti Crne Gore i obnova državnog jedinstva sa Srbijom; uspostavljanje tesnog savezništva sa Rusijom i ukidanje sankcija Rusiji; obustava procesa pristupanja Evropskoj uniji i poništavanje svega što je preduzeto radi učlanjenja u NATO; poništavanje odluke o priznanju države Kosovo; izmena svih državnih simbola Crne Gore koje je ustanovila sadašnja vlast; hapšenje i procesuiranje svih istaknutih ličnosti DPS-a, što važi pre svega za Đukanovića, ukoliko mu u međuvremenu ne bi bilo drugačije presuđeno, a odluka o tome prepuštena je Bratislavu Dikiću; podizanje spomenika "antifašisti" Pavlu Đurišiću (što je u Skupštini zahtevao poslanik DF-a Budimir Aleksić), čoveku koji je, kao i Ratko Mladić, izvršio genocid nad Bošnjacima i koga je Hitler odlikovao gvozdenim krstom.“ [3]

Već 15.10.2016. godine, dan uoči izbora, Večernje novosti pišu da „Postoji strah da bi na dan izbora moglo doći do incidenata. Posebno između suprotstavljenih tabora sa različitim zastavama i političkim programima. Priča se da bi se mogli iscenirati napadi kamenicama na zgradu TV Pink, stranačke štabove i slično, a sve sa ciljem izazivanja uvođenja vanrednog stanja u državi.“ Više medija prenosi pisanje crnogorskog portala CDM, 14.10.2016, o hapšenju više pristalica koalicije DF, bivših članova zloglasnog VII bataljona iz vremena s kraja devedesetih prošlog stoljeća, zbog ilegalnog posjedovanja oružja. Različita su tumačenja odgovornosti za eventualnu konfliktnu situaciju, ali se očigledno  očekuje da će na dan izbora doći do problematičnih događanja. Svi izbori u Crnoj Gori se u javnom mnjenju Srbije unaprijed proglašavaju pokradenim od strane DPS-a i Mila Đukanovića, pa su tako i ovi izbori unaprijed proglašeni kao neregularni. Dragoljub Anđelković, analitičar, kaže za „Alo!” „da je pominjanje nereda uvod u mogućnost da Milo pokuša da pokrade izbore, jer je evidentno da on ovoga puta neće moći da osvoji vlast: Sa druge strane, on je se neće mirno odreći, a akcije protiv krađe izbora proglasio bi udarom na državu. Suština ovih izbora u Crnoj Gori je da je to jedina evropska zemlja koja ima autoritarni režim još iz komunističkog vremena. Ljudi koji imaju komunističku svest ne mogu da shvate da gube izbore. Otuda i ta Đukanovićeva retorika da je novac za finansiranje opozicije dala Rusija, Srbija, Republika Srpska, SPC... To je direktna laž!“. [4] Slično se godinama priziva, pred svake izbore, poraz Đukanovića na izborima i unaprijed izbori proglašavaju neregularnim, za svaki slučaj. Takođe se, po pravilu, pronalaze mišljenja u svjetskim medijima koja su u potpunoj suprotnosti sa izvještajima međunarodne zajednice, uključujući i vlade zemalja iz kojih su oni koja ta mišljenja iznose. Tako se prenose djelovi teksta izvjesnog Džefrija Gordona, kako se navodi „bivšeg portparola Pentagona“, objavljenog u magazinu „Nešenel interes”, iako je očigledno da se radi o plaćenom pamfletu. Kako bi inače bilo moguće da se objavi tekst u kome se Đukanović optužuje za ubistvo nekadašnjeg urednika DAN-a, Duška Jovanovića, Crna Gora za glavno čvorište trgovinom oružja, uključujući i oružje koje je korišćeno u masakrima u Francuskoj... jednom rječju, kao da ga je pisao Nebojša Medojević, lider PZP-a, člana koalicije DF. U tekstu se kaže: „Pošto je ulazak Crne Gore u NATO manjeviše gotova stvar, ta vojna organizacija trebalo bi da Milu Đukanoviću pošalje jasne signale da NATO nije karta za izlazak iz zatvora, da njemu ne sme biti dozvoljeno da ukrade izbore, da konačno mora shvatiti da nije iznad zakona i da svet na to obraća pažnju.“ [5] Ne bi bilo prvi put da se u svjetskoj štampi objavljuju tekstovi pisani ovdašnjom rukom i plaćeni sa ovih prostora.

O AKCENTIMA U IZVEŠTAVANJU I NJIHOVIM PROMENAMA

Uglavnom svi mediji u Srbiji su prenijeli informacije o saopštenju Specijalnog tužilaštva Crne Gore i direktora crnogorske policije, Slavka Stojanovića, na dan izbora o hapšenjima uoči izbora. "Osnovano se sumnja da je početkom oktobra u Srbiji i Crnoj Gori formirana kriminalna organizacija, s ciljem uticaja na zakonodavnu i izvršnu vlast u Crnoj Gori. Sumnja se da je plan ove organizacije bio da u vreme proglašenja rezultata na parlamentarnim izborima, uz upotrebu oružja, napadnu okupljene građane ispred Skupštine Crne Gore i službenike Uprave policije, a da potom zauzmu prostorije Skupštine, s namerom da proglase izbornu pobedu određenih političkih partija"[6] „Bivši komandant Žandarmerije Bratislav Dikić i još 19 Srba uhapšeni su pod optužbom da su spremali oružane napade, nasilno zauzimanje parlamenta u Podgorici i hapšenje Đukanovića“ [7].

Elektronski mediji uveliko špekulišu i izražavaju sumnju u izrežiranost „državnog udara“ od strane vladajućeg DPS-a i Mila Đukanovića. Izražava se nepovjerenje prema informaciji Specijalnog tužilaštva da nijesu bili obavješteni o akciji hapšenja Premijer, Predsjednik, ministarka vojna i ostali državni organi Crne Gore. U televizijske studije se dovode gosti koji listom govore o „farsi u režiji Mila Đukanovića“, o povezanosti specijalnog tužioca sa Đukanovićem i ironično govori o crnogorskoj državi u kojoj „vojna ministarka ne zna da je u toku državni udar“. Organizuju se emisije (Da možda ne, RTS) u kojima uživo govore ministar u vladi izbornog povjerenja, Predrag Danilović, obmanjujući javnost Srbije da nije bio upoznat sa hapšenjima, i jedan od lidera opozicione koalicije Ključ, Miodrag Lekić. Gosti u studiju govore da je iskonstruisan „državni udar“ od strane Mila Đukanovića, podsjeća se na neke ranije izbore, koji su u javnosti Srbije takođe predstavljeni kao nedemokratski, pokradeni, sa sličnim scenarijem. U Srbiji je to aksiom i nijesu potrebni nikakve konkretne činjenice ili, daleko bilo, dokazi o tome. Zato su, po pravilu, u studijima oni koji se razlikuju u političkim stavovima, geostrategijskim pogledima na svijet, ali jedinstveni klada je u pitanju Crna Gora. Tu preovladavaju stavovi koji su navedeni u polemičkom tekstu Dragomira Anđelkovića u Večernjim novostima.

Još na dan izbora, 16.10.2016. godine, Politika onlajn je objavila da je Predsjedništvo DF-a izdalo saopštenje u kome se kaže: „Predsedništvo DF-a je održalo još jednu vanrednu sednicu, konstatujući da najnovija akcija režima ’hapšenja’ bivšeg komandanta Žandarmerije Srbije i dvadeset anonimnih lica predstavlja nastavak bljutave kampanje”. I dalje, DF dodaje i da je nepobitna činjenica da „Dikića dobro poznaju bivši šef crnogorske policije Veselin Veljović i nezvanični savetnik premijera Đukanovića Vladimir Beba Popović” [8]. Kao da je to bilo dovoljno medijima u Srbiji da počne prava kampanja insinuacija o tome da je Milo Đukanović platio bivšem komandantu Žandarmerije Srbije, Bratislavu Dikiću, ne manje od 100.000 eura kako bi iscenirao „državni udar“ i na taj način izgubljene izbore preokrenuo u svoju korist. Politika piše: „Bivši šef srpske Vojnobezbednosna agencije Momir Stojanović smatra da je predizborno hapšenje jedno od spinovanja, odnosno pokušaj crnogorske vlasti da poruči narodu da spoljni faktor želi da im kreira političku scenu i da je zato potrebno da podrže aktuelnu vlast. Komentarišući za Sputnjik izjavu lidera opozicionog Demokratskog fronta Andrije Mandića da je general Dikić u dobrim odnosima sa bivšim šefom crnogorske policije Veselinom Veljovićem i sa Vladimirom Bebom Popovićem, koji važi za spindoktora Mila Đukanovića, Stojanović kaže da je to samo potvrda njegovih reči. „Da li možete da verujete da neki ozbiljni ljudi ili neka ozbiljna država može tako da ubaci građane da ruše ustavom utvrđeno uređenje u nekoj zemlji? Suviše je to neozbiljno i to je ono što govori o nedemokratičnosti aktuelnog crnogorskog režima i o njegovom pokušaju da se na sve moguće načine, pa i takvim spinovanjima, i dalje održi na vlasti“, kaže bivši šef srpske VBA.“ [9]

Nije se ulazilo u razloge na koji način i u kojoj mjeri je „državni udar“ uticao na izbornu volju, ako se zna da je biračko tijelo u Crnoj Gori determinisano i čvrsto opredjeljeno mjesecima unaprijed. Blic je u utorak, 18.oktobra, na naslovnoj strani, ogromnim slovima, donio senzacionalni naslov „Dikić za 100.000 eura glumio teroristu“.

naslovna_blic_18102016
List Blic: Dikić za 100.000 eura glumio teroristu

 U samom tekstu se navodi da je Đukanović platio penzionisanom generalu srpske žardarmerije, Bratislavu Dikiću 100.000 eura da simulira „državni udar“. „Penzionisanog generala srpske žandarmerije Bratislava Dikića angažovao je državni vrh Crne Gore, saznaje "Blic". Cilj je bio da se polarizuje glasačko telo i time umereni procrnogorski glasovi iznova odu DPS... Juče niko nije mogao da precizira da li je i za koju sumu bivši komandant Žandarmerije učestvovao u skandalu koji je uzdrmao Crnu Goru. Podgoricom nezvanično kruži priča da suma nije velika, ali ni ispod sto hiljada evra. Sigurno je, međutim, da je akcija svima trebalo da deluje kao scenario srpskih opcija. Prvenstveno jer se za Dikića vezuju radikalni prosrpski stavovi. Upravo to je i trebalo da bude garant da pojavljivanje "terorista" nema veze sa državnim vrhom.“ [10] Vijest koju je Blic objavio prenose skoro svi pisani i elektronski mediji.

Narednog dana, 19.oktobra, preko čitave naslovne strane, sa fotografijom premijera Crne Gore, Blic objavljuje ogromnim slovima „Milove pobede po Bebinim receptu“, aludirajući na Bebu Popovića. Direktor Blica, Veselin Simonović, u svojoj redovnoj kolumni piše: „Otkriće da iza navodnog državnog udara na dan crnogorskih izbora stoji Beba (Vladimir Popović, balkanski velemajstor manipulacije) olakšalo mi je posao jer ono pokazuje da je to jedna te ista priča. Najpre je u subotu uoči izbora jedan prestonički list blizak vlastima objavio da je sprečen državni udar, a onda se to vrtelo na jednoj televiziji svakih sat vremena. Sutradan su uz TV kamere snimili hapšenje dvadesetak ljudi. Ako ste pomislili da je reč o Srbiji, pogrešili ste: novine su podgoričke - "Pobjeda", a televizija je zajednička - "Pink", kao što je verovatno zajednički imenitelj svih ovih nepodobština - Vladimir - Beba Popović. Sumnjam da je baš on kreator "terorizma u pokušaju", jer narečeni i dalje i u Podgorici i Beogradu savetuje premijere kako da oblate političke protivnike, profitiraju na izborima i još to i medijski kanališe.“ [11] 

naslovna_blic_19102016
Blic: Milove pobede po Bebinom receptu

Da bi, ipak, naprasno konstatovao „Ne mogu da tvrdim da je za ovu prljavu rabotu znao i Milo Đukanović, za to nemam dokaza pa mogu samo da sumnjam, ali sam siguran da mu je donela neki procenat glasova više. Ne bi Milo izgubio izbore i da nije bilo "terorizma u pokušaju"... Nije vladajuća stranka mogla ni preterano da ukrade glasove, bila je pod budnim okom opozicije ... Crnogorskoj opoziciji, koju malo poznajem, nije ostalo ništa drugo do da vrišti da su izbori neregularni i da je najveći argument za to upravo državni udar u pokušaju. Nisam ovih dana čuo i pročitao da je neko od njih objasnio kako to da je Milo Đukanović i posle skoro tri decenije vladavine i na ovim izborima predvodio ubedljivo najjaču stranku po glasovima građana Crne Gore.“ [12] Valjda je bilo vrijeme i da se neko od glodura u Srbiji to zapita i da zapita sve ostale. No, nije nevažno istaći sa kojom lakoćom se prešlo sa „Penzionisanog generala srpske žandarmerije Bratislava Dikića angažovao je državni vrh Crne Gore“, do „Dikića i njegovu veselu četničku bratiju je verovatno neko organizovao i pozvao da daju doprinos konačnom oslobađanju "srpske Crne Gore" od Mila Đukanovića, a od tog "patriotskog" posla se usput može i nešto zaraditi.“ [13]

alo_naslovna_18102016
Alo: Tači preko Dikića Milu namestio pobedu

Dnevne novine ALO! takođe donose senzacionalnu vijest 18.10.2016.godine, preko cijele naslovne strane, „Tači preko Dikića Milu namestio pobedu“, a u podnaslovu „Crnogorska i kosovska služba su zajedno isplanirale da Srbe optuže za terorizam i tako Đukanoviću donele odlučujućih tri odsto glasova; Ceo plan su smislili potpredsednik crnogorske vlade Duško Marković i kosovskog AKI Agron Selimaj; Oni su pripremali i oružje kojim je navodno trebalo da bude izvršen krvavi državni udar; Dikića brani advokat čiji je sin šef crnogorskih specijalaca“. 

vnovosti_naslovna_181016
Večernje novosti: Klopka za Dikića u Milovoj režiji

U utrkivanju ko će „masniju“ vijest objaviti upustile su se, ko bi drugi do Večernje novosti. Večernje novosti donose na naslovnoj strani vijest preko čitave strane „Klopka za Dikića u Milovoj režiji“. U tekstu se kaže: „Crnogorski obaveštajci unapred su pripremili klopku za bivšeg komandanta srpske Žandarmerije Bratislava Dikića, kako bi ga baš na dan izbora uhapsili saznaju "Novosti" iz bezbednosnih izvora. Prema našim informacijama, Dikić je bio u Crnoj Gori potpuno nezavisno od kampanje i izborne trke. Ali, na dan glasanja jedan od obaveštajaca crnogorske Agencije za nacionalnu bezbednost iskoristio je poznanstvo sa penzionisanim generalom i odveo ga u jedno vojno skladište, gde mu je bila pripremljena zamka.“ [14] 

stelegraf_naslovna181016
Milo dao 100.000 eura Malom Legiji da glumi teroristu

Srpski telegraf, na naslovnoj strani, kao udarnu vijest, objavljuje veliki naslov „Milo dao 100.000 eura Malom Legiji da glumi teroristu“. U podnaslovu, „Direktor Pokreta za neutralnost Crne Gore Marko Milačić kaže da je bivši šef srpske žandarmerije Bratislav Dikić svoje usluge naplatio premijeru“. Zaista „kredibilan“ izvor? Kao da su pitali već pominjanog Anđelkovića. I inače, čini se da su glavni izvor dezinformacija beogradskim medijima pomenuti Milačić i čelnici Demokratskog fronta.

Informer priču navodi na sličan trag, prateći izjavu premijera Srbije „Voleo bih da hapšenje nekoliko ljudi iz Zubinog Potoka nije zasnovano na iskazima albanskog komandira policije Seljimaja, a plašim se da imamo dokaze da jeste, onda ne mislim da je to bio ozbiljan razlog" [15]. Sa naslovnom stranom „Hapse Srbe zbog Šiptara“, Informer u svom broju od 18.oktobra, piše: „Crnogorski režim Mila Đukanovića uhapsio je u nedelju u Podgorici bivšeg komandanta srpske Žandarmerije, generala Bratislava Batu Dikića i još 19 Srba samo na osnovu dojave šiptarskog komandira policije, izvesnog Seljimaja! ... Kako saznajemo, general Dikić je uhapšen samo zato što je u nedelju privatno boravio u Crnoj Gori, jer je tamošnjim vlastima trebalo dovoljno zvučno ime zbog koga bi birači poverovali u novu priču o "zlim Srbima" koji ruše Crnu Goru.“ [16]

Dnevne novine Danas objavljuju lični stav Milenka Vasovića, koji u najvećoj mjeri održava opšti stav da je „državni udar“ pomogao Đukanoviću i da jedino on ima koristi i razloga da takvo nešto organizuje. „Umesto odgovora na pitanje ko je poslao grupu za državni udar možda je jednostavnije analizirati ko je imao koristi od takve informacije? Opozicione, a naročito prosrpske stranke u Crnoj Gori svakako nisu, one su od takve vesti mogle imati samo štete. Stranke manjina su izvukle nikakav ili beznačajan profit. Takva vest je jedino mogla dati vetar u leđa vladajućoj partiji. Možda to nije donelo hiljade glasova, ali moglo je neke neopredeljene da opredeli, moglo je i neke da odvrati od opozicionih lista. Mala vajda ali ne i beznačajna.“ [17] Takođe, Miša Đurković u Politici piše: „Deceniju unazad opozicija javno iznosi dokaze o kršenju izborne procedure, pretnjama, kupovini glasova i drugim nepočinstvima koje Đukanovićev režim primenjuje. Na prošlonedeljnim izborima, uz standardni repertoar prevara, prvi put u istoriji postojanja „Vajbera” i „Vots ap mesindžera”, na jednoj teritoriji oni su bili suspendovani. Uz to, usred izbornog dana organizovana je prevara s nekakvim „teroristima” koja se čitav dan vrtela po medijima, što je direktno uticalo na izborne rezultate i omogućilo Đukanoviću da izbegne čist poraz.“ [18] Naravno, Đurković ne pominje razloge zbog kojih su na dva sata „suspendovani“ „Vajber” i „Vots ap mesindžer”, korišćeni za masovne političke poruke u danu izbora, i ne objašnjava kako je to moglo da utiče na rezultate izbora?

U međuvremenu se svi srpski mediji, od prvobitne optužbe da je Dikić dio paklenog plana Mila Đukanovića, počeli baviti optuženima, prvenstveno zdravljem uhapšenog Bratislava Dikića. Slijedile su serije tekstova o navodnom štrajku glađu i žeđu bivšeg generala srpske policije, odnosu crnogorske policije prema optuženicima, oslobođenima od optužbe, uglavnom minimizirajući sposobnosti i značaj optuženika za teško krivično djelo kakvo je terorizam u pokušaju. Takođe se prenose informacije iz crnogorskih medija o podacima i transkriptima koji „cure“ iz istrage. Beogradski Kurir objavljuje tekst kojim se dovodi u vezu sadašnji „državni udar sa aferom „Pauk“ koja se desila „uoči predsedničkih izbora 2000. godine kada je Milošević izgubio vlast a tadašnji ministar informisanja tvrdio je da su pripadnici grupe bili u francuskoj obaveštajnoj službi i da su vršili terorističke napade i likvidacije u Srebrenici i KiM, ali i po svetu.“ [19]

Nedeljnik Vreme objavljuje više nego površan tekst o izborima u Crnoj Gori Dušice Tomović, koji vrvi od netačnosti i informacija koje potiču od strane onih koji nijesu uspjeli u namjeri da smijene DPS sa  vlasti.

dusica_tomovic
Dušica Tomović, nedeljnik Vreme

 U skladu sa već oprobanim stereotipima kad su u pitanju crnogorski izbori, autorka iznosi: „Pobjeda prozapadne Crne Gore nad prijetnjama koje dolaze iz Moskve, siguran put zemlje ka EU i NATOu, tako su strani mediji opisivali devete zaredom osvojene izbore vladajuće Demokratske partije socijalista održane u nedelju. Mahom bez pominjanja izbornih neregulanosti, (ne)spovođenja zakona, zloupotreba državnih para, korupcije...“ [20] Po dobrom starom običaju moguće je u medijima u Srbiji napisati bilo kakvu kvalifikaciju događaja u Crnoj Gori, bez potrebe navođenja bilo kakvih činjenica. Crnogorske izbore su pratili mnogobrojni posmatrači, 2092 domaćih i preko 500 stranih, svi zapisnici sa biračkih mjesta su potpisani od svih učesnika, bez primjedbi. U neđelju veče, nakon završenih izbora, nije bilo nikakvih primjedbi od strane opozicije, izuzev pominjanja „državnog udara“ i straha koji je navodno proizveo. Više je nego vidljivo da kampanja DPS-a nije bila najskuplja i da su pojedine koalicije i partije imale izuzetno i nerealno skupe kampanje. Vrlo je neprofesionalno u kojoj je mjeri autorka iskazala povjerenje izvještaju NVO MANS, koji je poznat kao ekstremni protivnik vladajućeg DPS i njegovog predsjednika i organizator mitinga za smjenu vlasti tokom proteklih godina. Objaviti tekst u kojem se informacije iznose samo sa strane opozicionih predstavnika, posebno problematičnog Marka Milačića (koji je izvor lažne informacije da je Dikić za 100.000 eura simulirao „državni udar“) i ostrašćenog portparola koalicije Ključ, Neđeljka Rudovića, poznatog da u svakom javnom nastupu iznosi bujice optužbi za sve i svašta protiv vladajućeg DPS-a, ispod je nivoa nedeljnika Vreme. Koliko je malicioznosti u navedenom tekstu rječito govore i konstatacije o događajima u toku izbora i u kojoj mjeri su u raskoraku u odnosu na kasnija otkrića: „Iako je na dan izbora preživio "pokušaj državnog udara", tako provladini mediji nazivaju čudno hapšenje bivšeg komandanta srpske Žandarmerije Bratislava Dikića i još 19 srpskih državljana osumnjičenih za terorizam, Đukanoviću će ovog puta ipak biti potrebno više napora (alhemije) da obezbjedi i formira stabilnu većinu sa kojom bi mogao da vlada do sljedećih izbora, redovno planiranih za 2020.“ [21] „Državni udar“ je termin koji nijesu koristili „provladini mediji“, kako ih naziva Tomović, već opozicioni lideri. No, kao što je već rečeno, za srpske medije je sve prihvatljivo što je upereno protiv vlasti u Crnoj Gori, uključujući i netačnu i tendencioznu tvrdnju  o korišćenju „budžetskih sredstava“ od strane DPS-a, kada se zna da je na čelu ministarstva finansija Raško Konjević, predstavnik opozicionog SDP u Vladi izbornog povjerenja („Sa silnom predizbornom mašinerijom i uz popriličnu podršku državnih organa i budžetski sredstava ....“ [22]). Sve u svemu, nedopustivo za jedan nedeljnik koji je sticao reputaciju ozbiljnog glasila u najtežim trenucima novije srpske istorije.

 „Posmatračka misija Kancelarije za demokratske institucije i ljudska prava Organizacije za evropsku bezbednost i saradnju (OSCE/ODIHR) je u preliminarnoj izjavi ocenila da su parlamentarni izbori održani u konkurentnom okruženju i da ih je odlikovalo opšte poštovanje temeljnih sloboda, kao i da su primećene pozitivne promene pokazale istinsku volju za unapređenje ovog procesa.“[23] Međutim, stav međunarodne zajednice  nije imao nikakvog uticaja na sliku koja se stvarala u medijima u Srbiji. Naprotiv, smatralo se, po običaju, da međunarodna zajednica ima dvostruke aršine. Politika piše: „Ubrzo su se oglasili visoka predstavnica EU i komesar zadužen za pitanja proširenja da pozdrave izbore kao demokratske! Kakva crna demokratija?! No kao i u mnogim drugim slučajevima, važnija je bila izjava portparola NATO, koji je pozdravio rezultate jer smatra da će pobeda Đukanovića značiti kontinuitet atlantskih integracija Crne Gore. Koga briga što one idu suprotno volji naroda... Ako se doda propagandno ludilo u vidu optuživanja opozicije da ,,radi za Ruse”, postaje jasno zašto hladnoratovska logika obeležava delovanje ovih visokih zvaničnika.“ [24]

stelegraf_naslovna201016

Mediji u Srbiji, Crnoj Gori i mnogi politički subjekti u obije države konstantno su događaje oko izbora tumačili kao iscenirane od strane vladajućeg DPS-a, premijera Đukanovića i specijalnog tužioca Milivoja Katnića. Specijalni tužilac je optuživan da je saopštenjem u toku izbornog procesa o „terorističkim napadima“ uticao na izbornu volju građana. Specijalni tužilac Crne Gore čini jedan, po mnogima sporan potez, učestvuje u emisiji „Načisto“  TV Vijesti, u kojoj je pokušao, u mjeri u kojoj ne bi ugrozio istražni postupak, da predoči javnosti o kakvoj se opasnosti radilo, zašto je dao saopštenje u neđelju kad su održavani izbori, zašto je važno bilo spriječiti okupljanje građana i kakva je opasnost mogla biti po poredak i okupljene građane od svih ubačenih terorističkih grupa koje nijesu uspjeli locirati i uhapsiti. Večernje novosti o tome pišu: „...ispovest će izazvati još veće polemike oko ovog slučaja ...“, „Za nedelju veče bio je planiran užas do sada neviđen. Crnu Goru su hteli da zaviju u crno kao nikada u njenoj istoriji ... Ovo je večeras u studiju TV Vijesti kazao glavni specijalni državni tužilac Crne Gore Milivoje Katnić, koji je isprepadao javnost tvrdnjama da je nekoliko grupa od po 12 ljudi spremala čak i ''eliminaciju'' SAJ Crne Gore, vojnih snaga, upad u Skupštinu Crne Gore, ali i hapšenje premijera.“ [25]

Sličnu informaciju o gostovanju specijalnog tužioca Katnića prenose svi mediji u Srbiji. Nastup specijalnog tužioca Crne Gore, njegov specifičan način govora, proizveo je bujicu ironičnih komentara u medijima u Srbiji, mnogi sa posprdnom konotacijom. U više televizijskih emisija komentari su se pretvorili u najobičnije podrugivanje na račun, ne samo specijalnog tužioca, već i svih institucija crnogorske države, pa i samu državu Crnu Goru. Bez pardona se Crna Gora proglašava diktaturom u kojoj su institucije najobičnija karikatura, iako u Crnoj Gori ne postoji nijedna politička ili bilo koja druga ličnost, bilo koji medij ili politička struktura koja je politički proganjana. O samom Đukanoviću se govori kao klasičnom postkomunističkom diktatoru, koji, poput Lukašenka, vlada skoro tri decenije. Uvijek se pominje da je Crna Gora posljednja zemlja u kojoj još vladaju bivši komunisti. Potpuno se zanemaruje da je Crna Gora pod monitoringom EU i da je u pristupnim pregovorima otišla najdalje od svih zemalja regiona. Svi izvještaji komisija iz Brisela pohvalno govore o stanju ljudskih prava i napretku Crne Gore u implementaciji demokratskih principa. U Crnoj Gori se, od strane opozicije i antivladinih medija, svaka opravdana primjedba EU upućena vlastima Crne Gore upotrebljava do granice koja postaje prljava manipulacija kojom se kod mnogih građana u Crnoj Gori mijenja slika koja je u osnovi svih izvještaja EU. Nešto slično rade i mediji i politički subjekti u Srbiji, baveći se Crnom Gorom isključivo u negativnom kontekstu, preskačući sve ono što govori drugačije o prilikama u Crnoj Gori. Neprikosnovenost Mila Đukanovića se ne objašnjava objektivnim razlozima i objektivnim okolnostima u podijeljenoj Crnoj Gori, već se objašnjava autoritarnošću, kriminalom, krađama i prevarama. U tom kontekstu se gledalo i na pokušaj terorizma u vrijeme izbora u Crnoj Gori.

Ono što je veoma začuđujuće jeste način na koji je televizija N1, srpska redakcija, obavještavala o događajima u Crnoj Gori, odabir gostiju i komentatora i način na koji su oni objašnjavali suštinu oko izbora, pokušaja terorizma i uloge specijalnog tužioca Crne Gore u tim događanjima. U improvizovanom studiju u Podgorici glavni komentator je bila Milka Tadić, osnivač NVO Centra za istraživačko novinarstvo Crne Gore, iako se radi o osobi koja je prononsirani ljuti protivnik vladajućeg DPS-a i Mila Đukanovića, čije su sve konstatacije primjeri patološkog neprijateljstva i zloupotrebe novinarstva u obračunu sa protivnicima. Televizija N1 je svoje gledaoce bezrezervno ubijeđivala da se radi o „farsi  Mila Đukanovića“ koji je još jednom dobio izbore na nepošten način. Oglušivali su se na sve primjedbe da način na koji izvještavaju o događajimam u Crnoj Gori nema nikakve veze sa ozbiljnim novinarstvom, da svjesno zanemaruju i bagatelišu sve činjenice koje se iznose u većini crnogorskih medija i da su tendenciozno unaprijed donijeli presudu o događajima u Crnoj Gori. Čak nijesu ni prenosili u svojim informativnim emisijama navode koje je iznosio specijalni tužilac Crne Gore.

IZVEŠTAVANJE NAKON KONFERENCIJE ZA ŠTAMPU SRPSKOG PREMIJERA

konf_AV
Premijer Srbije na konferenciji za medije 24. oktobra 2016

Situaciju u kojoj su se mediji bavili optuženima koji su se nalazili u pritvoru, njihovim godinama, zanimanjima, zdravstvenim stanjem, navodnim podmetanjem dokaza, omalovažavanje specijalnog
tužioca, u velikoj mjeri je promjenila konferencija za štampu srpskog premijera, Aleksandra Vučića, nakon sjednice Savjeta odbrane RS. Srpski premijer, Aleksandar Vučić, u početku, u danu izbora, kako piše Politika, „nije hteo da komentariše hapšenje bivšeg šefa srpske Žandarmerije Bratislava Dikića u Crnoj Gori kako ne bi ni na koji način uticao na parlamentarne izbore u toj zemlji, ali je primetio da je „čudan dan na koji se to desilo”. „Nemamo nikakve podatke o tome. Ministar policije Srbije me je obavestio. Čudan mi je dan na koji se to dešava i to je sve što ću o tome da kažem”, rekao je Vučić novinarima i podsetio da je Dikić, inače, penzionisan. „Za sve ostalo bolje da se ugrizem za jezik tri puta i da prećutim”, rekao je Vučić, preneo je Tanjug.“ [26]

„Istovremeno, potpredsednik crnogorske vlade Duško Marković, koji ocenjuje kao „neobična” čuđenja zvaničnika Srbije i njihovo komentarisanje osnovanosti optužbi, istakao je da aktivnosti uhapšenih srpskih državljana nisu povezane sa srpskim vlastima.“ [27]

Sljedećeg dana premijer Srbije je izrazio sumnju u navode specijalnog tužioca Crne Gore, iznoseći podatke koje je dobio od svojih saradnika: „Ako je sve zasnovano na tvrdnjama Seljimaja, onda ne mislim da je to ozbiljan razlog za takvu tešku kvalifikaciju o terorizmu. Imamo dokaze da je on prijavljivao crnogorskoj policiji pripadnike Ravnogorskog pokreta, koji su inače moji politički protivnici, ali to ne znači da su teroristi! Interesantno je da ni društvo u kojem je bio Dikić kada je uhapšen ne ukazuje na terorističke aktivnosti. Crnogorske službe će se možda iznenaditi kako srpske službe to sve znaju, ali eto znaju, zaključio je predsednik Vlade Srbije.“ [28] Informer još dodaje. „Kako saznajemo, premijer Vučić je "više nego ljut" zbog hapšenja građana Srbije u Crnoj Gori. ´ Ovo je kap koja je prelila čašu! Pa, dokle više Crnogorci misle da se iživljavaju na Srbima?! Za sve smo im mi krivi i kad god ne znaju šta će, oni udare po Srbiji i Srbima. Bojim se da će ovo negativno uticati na do sada dobre međudržavne odnose Srbije i Crne Gore ` rekao nam je juče sagovornik iz premijerovog kabineta.“ [29]

aleksandar_sindjelic
Aleksandra Sinđelića Glavni specijalni tužilac CG odredio kao jednog od glavnih organizatora

No, nije došlo do poremećaja u odnosima Podgorice i Beograda  jer su službe bezbjednosti Srbije, po nalogu srpskog premijera, ozbiljnije se pozabavile navodima specijalnog tužioca Crne Gore, opservirale djelovanje Aleksandra Sinđelića, kojeg je specijalni tužilac Crne Gore imenovao kao glavnog organizatora, uz Bratislava Dikića. Sinđelić se u to vrijeme nalazio na teritoriji Srbije i bio je nedostupan tužilaštvu Crne Gore. „Premijer Aleksandar Vučić izjavio je u Novom Sadu da je Srbija počela saradnju sa crnogorskim organima oko hapšenja srpskih državljana u Crnoj Gori pred izbore. Kako navodi, o nekim stvarima do kojih Crna Gora nije došla Srbija jeste u proteklih 24 sata i o tome će javnost biti obaveštena.“ [30]

Nakon dva dana održana je sjednica Savjeta za nacionalnu bezbjednost Srbije, nakon koje je održana konferencija za novinare u vladi Srbije. Premijer Srbije je iznio: „Srpski bezbednosni organi došli su do nepobitnih dokaza, uključujući i materijalne, da su između ostalog i na teritoriji Srbije pripremane različite ilegalne aktivnosti na teritoriji Crne Gore.Među dokazima su i uniforme i novac i direktna priznanja - sve to poseduju naše službe u vezi sa planiranim aktivnostima u Crnoj Gori, rekao je. U tim aktivnostima ima učešća "elemenata inostranosti", rekao je i precizirao da nije rekao stranih službi.“ [31]

Mnogi pisani mediji koji su prednjačili u senzacionalističkim izmišljotinama o 100.000 eura, kojima je Đukanović navodno platio Dikiću, vrlo šturo obaještavaju svoje čitaoce o navodima Premijera, uglavnom pažnju posvećujući „krtici“ u redovima srpske policiji, što je, takođe, bilo tema pomenute konferencije za štampu. Dovoljno je pogledati internet portale tih medija, pa viđeti kako malo informacija ima o  onome što je Premijer izrekao u vezi Crne Gore. Zato prenosimo dio sa sajta NSPM-a: „Naši bezbednosni organi došli do nepobitnih i materijalnih dokaza da su između ostalog i na teritoriji Srbije pripremane različite ilegalne aktivnosti na teritoriji Crne Gore.Uniforme, novac u iznosu od 125.000 evra i direktna priznanja - sve to poseduju naše službe u vezi sa planiranim aktivnostima u Crnoj Gori. U ponovnom slučaju Bagzi ja neću učestvovati.“ [32]

Večernje novosti pišu da su srpski obaveštajni i istražni organi „stavili pod prismotru“ desetak ljudi pripadnike desničarskih organizacija, nekadašnje članove paravojnih organizacija i borce koji su ratovali na strani Rusa u Donbasu. Dalje piše da su uzete njihove izjave, zaplenjena oprema za prisluškivanje, ometanje telefonskih komunikacija, uniforme, oko 125.000 evra... Teroristi su bili opremljeni „najsofisticiranijim spravama, pomoću kojih su pratili kretanje crnogorskog premijera Mila Đukanovića, ali i aparaturom koja je sprečavala pokušaje crnogorskih tajnih službi da budu otkriveni“. „Ova grupa još nije pohapšena, ali im je presečen svaki vid komunikacije i stavljeni su pod prismotru. Na ovom slučaju se još radi i narednih dana bi nadležno tužilaštvo trebalo da donese odluku o pokretanju istrage. U međuvremenu uzete su njihove izjave, a zaplenjena im je oprema za prisluškivanje, ometanje telefonskih komunikacija, uniforme, oko 125.000 evra...“ [33]

Nakon iznošenja saznanja i dokaza na konferenciji za štampu vlade Srbije, mediji u Srbiji su u velikoj mjeri promjenili način posmatranja izborne i postizborne situacije u Crnoj Gori, kao i informacije vezane za navode specijalnog tužilaštva. Svejedno, ne prestaju pokušaji, u mnogim medijima, da se Bratislav Dikić i uhapšeni sa njim predstave kao nevini i kao žrtve podmetačine od strane crnogorskih službi. Npr, Večernje novoti pišu: „Velimirović, za koga se sumnja da je blizak crnogorskoj Agenciji za nacionalnu bezbednost, Dikiću je ispred tržnog centra "Delta" u Podgorici predao telefon "lenovo", koji je zaštićen posebnim programom od mogućeg prisluškivanja, kao i ključeve od kuće u kojoj se navodno nalazilo oružje. Velimirović, poznat pod nadimkom Pajo, nije priveden. Bezbednosni izveštaj premijera Aleksandra Vučića sa pres konferencije povodom hapšenja onih koji su u Srbiji pripremali nelegalne aktivnosti na teritoriji Crne Gore, pokazao je da su druge osobe (a ne uhapšeni državljani Srbije) pratile put kretanja crnogorskog premijera. Na ovu Vučićevu izjavu reagovali su juče iz koalicije "Demokratski front". U saopštenjima Uprave policije i Specijalnog državnog tužilaštva u toku izbornog dana stvorena je atmosfera ratnog stanja zbog navodne namere "bašibozuka", kako ih je nazvao premijer Vučić, da nasilno proglase izbornu pobedu neke političke partije. Istaknuto je da je uhapšena grupa molera, krojača i muzičara spremala ubistva pristalica opozicije ispred Skupštine kao i hapšenje Đukanovića.“ [34]

 Miloš Vasić, u nedjeljniku Vreme, sa druge strane, izražava sumnju u tvrdnje Aleksandra Vučića o „bašibozuku“, vezano za uhapšenike u Crnoj Gori: „Onda je premijer, donekle preko volje, prešao na najdelikatniji deo dnevnog reda: na Crnu Goru i prateće afere. Tu je došlo do izvesnih nedoslednosti. Naime, premijer Vučić je pre nekoliko dana pominjao "ravnogorce" iz Zubinog Potoka i Bratislava Dikića, bivšeg komandanta Žandarmerije MUP Srbije koji "govore protiv vlade svakoga dana", kao i komandira stanice policije u Zubinom Potoku, nekog Seljimaja, koji da je bio na vezi sa crnogorskim službama bezbednosti i javljao im šta "ravnogorci" smeraju, pa je tako došlo do onih spektakularnih hapšenja u Crnoj Gori na dan izbora. Kako je Vučić znao šta je Seljimaj pričao sa Crnogorcima, šta Dikić i "ravnogorci" misle o vladi Srbije, mi ne znamo; možda zna BIA. U ponedeljak, međutim, čuli smo drugačiju i konfuzniju priču: ukratko, oni uhapšeni u Crnoj Gori nisu oni koji su pratili "putanju kretanja, iz sekunde u sekundu" Mila Đukanovića, već su to ovi odavde, a za šta da imaju dokaze, "materijalne i priznanja", kao "uniforme" (ne kaže se koje i kakve"), neke telefone za koje Vučić nije dobio dozvolu prisutnog tužioca da precizira.“ [35]

bratislav_dikic
Bratislav Dikić

Teško je zaključiti u jednom nedefinisanom stavu Vasića da li je htjeo dati neku drugu konotaciju izjavama premijera Srbije, jer su se počele pojavljivati i takve konstrukcije o međusobnom „pomaganju“ između premijera Crne Gore i premijera Srbije. Iako sve govori u prilog tome da je postojala ozbiljna organizacija u pokušaju nasilne promjene vlasti u Crnoj Gori. Ono što je u svemu onome što je iznio premijer Srbije spektakularno i neubučajeno u proteklom periodu jeste „čist“ odnos prema Crnoj Gori. Teško je povjerovati da bi prethodna vlast Borisa Tadića javno predočila dokaze do kojih su došle srpske službe bezbjednosti. Prije je za vjerovati da ne bi preduzeli ništa što bi na bilo koji način moglo pomoći Milu Đukanoviću i aktuelnoj vlastu i Crnoj Gori. Možda je to taj zbunjujući element, jer nije malo onih koji smatraju da je iznošenjem dokaza „Vučić odmogao Srbima u Crnoj Gori“. Vrlo je rječita rečenica Aleksandra Vučića da se ono što je iznio na konferenciji za štampu u vladi Srbije neće dopasti 90% Srba!

Nakon iznošenja dokaza do kojih su došle srpske službe bezbjednosti, i dalje se prenose saopštenja opozicije u Crnoj Gori i pisanja opozicionih medija, ali se više ne negira, u mjeri u kojoj je to bio slučaj prije, postojanje organizovanog pokušaja „terorističkog napada“ na Crnu Goru. Prihvata se činjenica da „Dodatna istraga u Beogradu tek treba da pokaže ko je u Srbiji zaista pokušao da destabilizuje Podgoricu, a pominjanje ruskog faktora koji pokušava da odveže Mila od Šeste flote, pretvorilo je čitav region u novi poligon odmeravanja snaga Amerikanaca i Rusa“[36]. Iako se ne govori sa simpatijama o Đukanoviću i njegovoj vladavini. Neobično je što se podgorička Pobjeda, koja je u srpskim medijima ranije bila „glasilo Mila Đukanovića“, sve češće citira i prenose se informacije iz nje u svim medijima u Srbiji.

patrusev
Putinov čovek od poverenja Nikolaj Patrušev

Začuđujuće se malo pridavalo pažnje podatku u Premijerovom obraćanju novinarima o „elementu inostranosti“. Ne treba biti mnogo promućuran pa zaključiti koja „inostranost“ je mogla raditi na destabilizaciji Crne Gore u predvečerje pristupanja Crne Gore NATO-u. No, ubrzo je i ta tema došla na red posjetom Nikolaja Patruševa, sekretara Savjeta bezbjednosti Ruske Federacije. Beogradski Danas piše: „Nekoliko ruskih državljana proterano je iz Srbije, zbog učešća u pripremama terorističkih akcija u Crnoj Gori, saznaje Danas u krugovima bliskim vrhu vlasti u Srbiji. Osim ove informacije o proterivanju ruskih državljana, nismo uspeli da dobijemo odgovore na pitanja o kojim je tačno licima reč, koliko njih je proterano, da li je jučerašnja poseta sekretara ruskog Saveta bezbednosti u vezi sa tim postupkom srpskih vlasti, odnosno da li su proterani državljani Rusije u vezi sa ruskim vlastima ili pripadaju grupacijama koje se ne mogu identifikovati sa namerama ruske zvanične politike. Da će u Beograd danas doputovati sekretar ruskog Saveta bezbednosti ovdašnja javnost obaveštena je preko sajta Sputnjik. Naime, juče se na tom internet portalu pojavila vest o dolasku Nikolaja Patruševa, ne kao saznanje, već u formi koja implicira da je poseta ranije ugovorena. Međutim, izvesno je da ostali mediji o tome nisu bili obavešteni, pa se ta vest sa Sputnjika prenosila sa znakom pitanja na kraju naslovnog bloka. Ostalo je nejasno da li je ruski obaveštajac došao u Beograd upravo povodom onoga što je naš list saznao - deportacije ruskih državljana zbog učešća u pripremama terorističkih napada u Crnoj Gori.“[37] Informaciju Danasa potvrđuje Blic: „Glavni ruski bezbednjak Nikolaj Patrušev boravio je u Srbiji da bi u Moskvu vratio trojicu ruskih špijuna za koje se sumnja da su bili upleteni u dešavanja u Crnoj Gori, saznaje "Blic". Patrušev, koji slovi za šefa svih ruskih tajnih službi, tokom dvodnevne posete imao je nekoliko bilateralnih susreta sa najvišim državnim funkcionerima. Glavni cilj je izglađivanje situacije posle razotkrivanja trojice ruskih operativaca. Prema saznanjima "Blica", oni su otkriveni u poslednjih desetak dana tokom angažmana srpskih bezbednjaka povodom dešavanja u Crnoj Gori uoči izbora, a kada je kako tvrde vlasti u Podgorici pokušan državni udar.“ [38]

Izazvani sve većim manipulacijama i obesmišljavanjima opasnosti koja je prijetila Crnoj Gori u danu izbora, potaknutim iz krugova opoziocinih stranaka u Crnoj Gori, nevladinih organizacija i nekih medija, Vrhovno tužilaloštvo i Specijalno tužilaštvo Crne Gore odlučili su da održe konferenciju za štampu na kojoj bi predočili dio materijalnih dokaza sa kojih su skinuli obelježje tajnosti. Konferencija za štampu nije smirila duhove, jer je očigledno da ne postoji dobra volja da se dozvoli Specijalnom tužilaštvu da bez pritisaka dovede komplikovani predmet istrage do kraja. Očigledno je da, bez obzira što mora postojati svijest da se radi o destabilizaciji Crne Gore izvana zbog pristupanja Crne Gore NATO-u i da su tome učestvovali subjekti iz Crne Gore, pojedine političke stranke i mediji žele diskvalifikovati čitav proces istrage jer smatraju da ima nanosi štetu u političkoj borbi protiv vladajućeg DPS-a. Možda je neuobičajeno za druge prostore, u Crnoj Gori je uvijek partikularni interes bio iznad državnog kada je politika u pitanju. Bilo kako bilo, mediji u Srbiji su posvetili toj konferenciji za štampu tužilaštva veliki prostor. Uglavnom se naglašavao dio  izlaganja specijalnog tužioca, Milivoja Katnića, da nema saznanja da je zvanična Rusija umiješana u pokušaje „terorističkih napada“, već da se radi o „ruskim nacionalistima“, i da je jedna politička organizacija iz Crne Gore bila dio plana za nasilnu smjenu vlasti u Crnoj Gori. "Organizatori kriminalne grupe, a to su bili nacionalisti iz Rusije su kao početnu maksimu uzeli da se vlast u Crnoj Gori na čelu sa Milom Đukanovićem ne može promijeniti na izborima i da je treba nasilno srušti. Forimirali su kriminalnu organizaciju radi vršenja terorističkog akta koji su planirali da izvrše 16. oktobra u 23 časa. U tom pravcu dva lica iz nacionalističkih struktura Rusije su pozvali određeno lice koje je okrivljeno u ovom krivičnom predmetu i iznijeli mu plan i od njega tražili da isti realizuje kroz angažovanje većeg broja ljudi koji bi učstvovali u tačno određenim pravilima i tačno određenim zadacima u izvršenju ovog terorističkog cilja". [39]

Blic prenosi 12.novembra pisanje engleskog Gardijana o deportaciji ruskih državljana, koji piše, pozivajući se na diplomatske izvore, „da je tim povodom Beograd posetio glavni ruski bezbednjak Nikolaj Patrušev, čime je potvrdio pisanje „Blica“ iz teksta objavljenog 28.oktobra. „Gardijan“ navodi da se Patrušev izvinjavao Srbiji zbog diplomatskog incidenta „u koji Kremlj nije umešan“.“ [40]

OČEKIVANJA I UKAZIVANJA

bratislav_dikic
Uhapšeni Bratislav Dikić

Za vjerovati je da će srpski mediji i nadalje prenositi iz crnogorskih medija djelove optužnice koji budu „curili“ u javnost, da će se i dalje baviti uhapšenicima u Podgorici, zdravljem Bratislava Dikića, kao što je i za očekivati da se ništa neće promjeniti kad je u pitanju pisanje o političkoj, ekonomskoj i bilo kojoj drugoj situaciji u Crnoj Gori. Teško da će se zbog optužbi o namještenom i fingiranom „državnom udaru“ neko postidjeti, da će se neko izviniti, pomisliti da je i ranije pravio greške vjerujući u sve što mu serviraju određeni krugovi, politički, medijski, nevladini, ... Jednostavno, slika o Crnoj Gori kao kriminalnoj državi, o vladajućem režimu kao o mafijaškoj organizaciji, o diktaturi u kojoj se krše prava svih, posebno Srba, u kojoj se ugnjetava SPC, o izbornim krađama, falsifikovanim biračkim spiskovima, ... previše dugo je stvarana i umnožavana putem medija, prenošenjem od čovjeka do čovjeka, da bi mogla biti promjenjena preko noći, samo zbog jedne očigledne i dokazane  laži koja je plasirana u svim medijima u Srbiji. Koliko puta će u medijima u Srbiji biti ponovljena laž o broju zapošljenih Srba u administraciji Crne Gore kada se zna da nikada jedno takvo istraživanje nije urađeno, jer je ono protivzakonito, protivustavno i nikada ne bi dalo pravu sliku zbog inhibicije anketiranih? Postojao je jedan slučaj bivšeg ministra za ljudska prava, Ferhata Dinoše, koji je u svom ministarstvu i par pravosudnih institucija vršio ispitivanje, na koje se mnogi nijesu odazvali, sa ciljem da dođe do podataka o broju Albanaca zapošljenih u njima. I to je sve. I nije cilj bilo kojeg pisanja o Crnoj Gori da se objektivno prenesu publikumu u Srbiji prilike u njoj, već da se stvaranjem slike o mafijaškoj državi, upropašćenoj ekonomiji, diskriminaciji i svemu ostalom pripodobi država Crna Gora sopstvenoj i željenoj slici. I za to se koriste svi mehanizmi.  Uostalom, svako ubistvo, svako oružje koje je pronađeno, u mnogim srpskim medijima se pripusuju Crnogorcima i „crnogorskim klanovima“ već odmah nakon što je izvršeno ili otkriveno. U dvije najgledanije najnovije serije RTS-a, „Ubistvo mog oca“ i „Sumnjivo lice“, glavni kriminalci govore crnogorskim akcentom. Ne liči li to na sliku koja je jedno vrijeme građena o Srbima u Hollywoodu i medijima po skoro čitavom svijetu?

Nije li ispod svakog nivoa način na koji nekada ugledni nedeljnik Vreme piše o povlačenju Mila Đukanovića sa mjesta premijera? „Treći scenario koji pominju poznavaoci prilika u Podgorici jeste i da je zbog brojnih kontroverzi koje ga okružuju godinama, posebno oko navodnih veza sa organizovanim kriminalom, Đukanović "zamoljen" od strane uticajnih krugova na Zapadu da se povuče sa državne funkcije. O drugim njegovim biznisima navodno nije bilo riječi. Ostaje doduše i pitanje imuniteta, koje je često objašnjenje za Đukanovićeve grčevite napore da po svaku cijenu osigura ostanak na državnoj funkciji posljednjih godina. Optužnica u Italiji za šverc cigareta u ranim devedesetim je arhivirana, nije ukinuta, pa se opozicija nada da bi i to pitanje ponovo moglo doći na dnevni red sada kada Đukanović nema formalnu državnu funkciju. Šanse za to su ipak male kada Brisel i Vašington otvoreno slave Đukanovića kao "garanta prozapadne Crne Gore" i lično zaslužnog što se Crna Gora navodno otrgnula uticaju Moskve i do sredine 2017. očekuje i formalizaciju članstva u NATOu“[41]. U tekstu se koriste klasične propagandne prljavštine o vezama Đukanovića sa organizovanim kriminalom, kao aksiom za koji nijesu potrebni nikakvi argumenti, i  po ko zna koji put se obmanjuju čitaoci o tzv. švercu cigareta. Prvo, to za Crnu Goru nije bio šverc. To je bio, odlukom vlade Crne Gore i potpisom predsjednika Momira Bulatovića, odobren tranzit cigareta od strane inostranih firmi preko teritorije Crne Gore. Nešto što se radi odlukom vlade ne može biti šverc. Niti tranzit sa urednim papirima i naplaćenim tranzitnim taksama može biti šverc. Što se tiče optužbi italijanskog tužioca, sve optužbe su povučene. I protiv Subotića i protiv tadašnjeg ministra finansija Ivaniševića. Povlačenjem optužbe protiv Ivaniševića, bez podnošenja žalbe tužioca, čitava optužnica protiv crnogorskih državljana je stavljena van snage. Zloupotrebljavati to što je postupak još uvijek otvoren zbog optužbi protiv italijanskih građana i predstavljati kao da je optužnica protiv Đukanovića „arhivirana, nije ukinuta“, ne spada u časno novinarstvo. Pa još manipulisati da se neće suditi Đukanoviću kao "garantu prozapadne Crne Gore" je ispod svakog nivoa, jer i sam autor zna da mu se neće suditi iz potpuno pravnih razloga. No to i jeste pravi odraz ko sve piše iz Crne Gore za srpske medije i što stoji u pozadini toga. I zašto beogradski mediji sarađuju iskljućivo sa onima koji su korifeji pisanja optužnica po medijima protiv Mila Đukanovića, kao što je Dušica Tomović i list u kojem je zapošljena, podgoričke dnevne novine Vijesti. Samo je pitanje kako više ne dosade urednicima tih medija ti stupidni stereotipi, koje je stvarnost stotinama puta demantovala.

Ovo istraživanje ne bi bilo fer prema određenim ličnostima i krugovima u Srbiji ako se ne bi pomenuli oni koji nijesu pristali da budu dio orkestrirane obmane o namještenoj farsi bezbjednosnih struktura Crne Gore i plaćenom Dikiću od strane Mila Đukanovića:

  • Nataša Mićić (LDP) piše u Danasu: „I nije suština braniti Mila Đukanovića. Zna to on i sam. Veoma je važno braniti politiku evroatlantskih integracija koju on otvoreno zastupa. Nasuprot te politike je, kao i kod nas, prihvatanje ruskog uticaja, a koji zdušno brani Demokratski front. Podsetimo, za jačanje ruskog uticaja kod nas se zalažu Dveri, DSS i radikali. To što se deo "građanske" Srbije, tokom izbora u Crnoj Gori, odjednom ideološki izjednačio sa srpskim radikalima ili nekim drugim desničarima, možda je najozbiljniji pokazatelj zašto danas ne postoji ozbiljna alternativa Vučiću. Ona nije moguća dok se jasno ne opredelimo kakvu državu želimo, a ne ko nam je danas simpatičan, a sutra odbojan.“ [42]
  • Danas postavlja pitanje političarima da li desničarske stranke i organizacije mogu da destabilizuju region. „U Crnoj Gori se dogodio pokušaj vrlo ozbiljnog ugrožavanja ustavnog poretka i ja tu nemam nikakve dileme, ocenjuje za Danas Žarko Korać, nezavisni poslanik u Skupštini Srbije na listi LDP. To što se dogodilo u Crnoj Gori je vrlo, vrlo opasno. Ono što se sada otkriva u istrazi nije izmišljeno i ne predstavlja manipulaciju od strane crnogorskih vlasti. Jasna je namera zaustavljanja NATO, pa čak i evropskih integracija Crne Gore. Deo opozicije u Crnoj Gori je od Rusije dobio ozbiljne pare da projekat izvede. Prema mojim saznanjima, postojala je jasna namera da se uhapsi Milo Đukanović. On naglašava da je očigledna medijska kampanja u Srbiji koja bi da taj slučaj prikaže na drugačiji način, kao manipulaciju crnogorskih vlasti.- Zašto se to radi? Morate da pitate one koji to rade - napominje on.“ [43]
  • Zoran Ostojić, novinar iz Beograda, piše takođe za Danas: „Zato je hapšenje Dikića danas šansa da se dođe i do stvarne pozadine zavere koja je kulminirala 12. marta 2003. Jer jasno je da iste strukture stoje i iza ovog pokušaja da se, silom, promeni spoljnopolitički pravac Crne Gore. To je više puta najavljivano sa visokih i uticajnih pozicija u Crnoj Gori i inostranstvu. Nažalost takav cilj, zločinom od pre 13 godina, sa Srbijom je ostvaren. ... Ali tek sledeći korak posle unutrašnje političke pozadine je ono što danas postoji kao šansa. To je spoljna politička pozadina i demontaža njene strukture ili instalacije koja stoji iza oružanog i političkog krila zavere. NJen uticaj je jasno vidljiv iz ponašanja njihovih eksponenata u Crnoj Gori, ali i u Srbiji.Lideri anticrnogorske opozicije u nedelju uveče su proglasili pobedu, a u ponedeljak objavili da ne priznaju rezultate izbora na kome su pobedili. A već u utorak objavljuju da bi podržali manjinsku vladu koja bi se eventualno formirala posle izbora koje inače ne priznaju. Nije u pitanju dejstvo psihoaktivnih supstanci kao što na prvi pogled izgleda, već nalozi njihovih mentora. U nedelju im je rečeno da proglase pobedu, ali u ponedeljak je stigao nalog da se ne priznaju rezultati. Zato je kao pomoć puštena priča da je Dikić radio za Mila. Ali već u utorak je portparolka priznala rezultate izbora u Crnoj Gori, te su to morali da urade i marionete predlažući manjinsku vladu bez DPS-a. Od koje, znaju i oni, neće biti ništa.“ [44]

Ono što je za mnoge bilo začujuće, pa i za poznatog pisca i kolumnistu dnevnih novina Danas, Svetislava Basaru, jeste stav  dramaturga Nenada Prokića, poznatog po prozapadnim i građanskim stavovima. Basara piše: „Ni najstariji dnevni list na Balkanu - koji je nakon Smajlovićkine smene poprilično splasnuo i omlohavio - nije odoleo izazovu, pa je u broju od utorka srpskom narodu i senatu podastro opširan, ali oprezan tekst na rečenu temu u kome su za mišljenje o aferi upitane ovdašnje javne ličnosti, a među izjavama se originalnošću izdvojilo smatranje Nenada Prokića, koji je - uz ogradu da za to nema dokaza - izneo tezu da je teroristički   upad u Crnu Goru u stvari "bratska pomoć" iz Srbije, što će između redova reći - akcija dogovorena između Mila i Oca Vučića.“[45] Evo što piše u Politici o tome da li će se odnosi Crne Gore i Srbije pogoršati nakon hapšenja Dikića: „Sudeći prema mišljenju dramaturga Nenada Prokića, to se neće desiti, jer „odnosi između vlasti Crne Gore i Srbije nikada nisu bili bolji”, što je „vidljivo i po generalskoj pomoći koju je vlast Crne Gore dobila od vlasti u Srbiji na dan samih izbora, a što je bilo verovatno odlučujuće da ona na toj vlasti i ostane”. Uz opasku da nema nikakve dokaze za to, Prokić kaže da mu se „čini da je upravo tako”. Da se razumemo, iako bi to bilo kriminalno mešanje u poslove susedne države, ja tu saradnju između dve buduće članice NATO-a podržavam i mislim da je bolja od svega što smo do sada videli, a što je takođe bilo kriminalno. Političkih konsekvenci zato neće biti, pritvoreni će biti pušteni zbog nedostatka dokaza. Zato očekujem dalje unapređenje odnosa i saradnju i na drugim poljima, kao i da vlast u Crnoj Gori uzvrati na sličan način vlasti u Srbiji, kad za to dođe vreme. Dakle, ako je bilo spina, on bi mogao da bude samo zajednički, a nikako samo Đukanovićev. Ko se prvi setio, nije ni bitno”, kaže Prokić.“ [46]

Vrlo je moguće da će se naći mnogo onih koji će na sličan način tumačiti saradnju crnogorskog tužilaštva i srpskih službi bezbjednosti. Doduše Prokić govori o saradnji „dve buduće članice NATO-a“, što je malo vjerovatno da će biti polazna osnovica za mnogobrojne spekulacije kojima smo svakodnevno zasuti putem medija i društvenih mreža. Nije na odmet reći da su komentari čitalaca na portalima srpskih medija prava slika konstantnog propagandnog rata protiv Crne Gore i vodećih političara na vlasti. Potpuno neprijateljski stavovi i često riječi mržnje prema, ne samo vodećim političarima Crne Gore, nego i crnogorskom narodu, prava su slika efekata kontaminacije čitalaca i gledalaca tih medija u Srbiji.